علت سیاهی لثه و درمان آن: لثه‌ها به عنوان یکی از بخش‌های اصلی دهان و دندان، سلامت عمومی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در برخی مواقع، تغییر رنگ ناگهانی لثه‌ها به رنگ سیاه می‌تواند باعث نگرانی‌هایی شود. این تغییر رنگ ممکن است به دلایل مختلفی نظیر مصرف دخانیات، ضربه به لثه، عوارض جانبی داروها یا مشکلات بهداشتی دهان و دندان ناشی باشد. سوالی که ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول می‌کند این است که آیا این تغییر رنگ به معنای وجود بیماری یا مشکل جدی‌تری است؟
خوشبختانه، در بیش از ۹۵ درصد موارد، سیاه شدن لثه‌ها نشانه‌ای از یک مشکل جدی نیست. با این حال، در موارد خاص، نیاز به مشاوره و تشخیص دندانپزشک می‌باشد. خوشبختانه، روش‌های درمانی متنوع و موثری وجود دارد که می‌تواند به بازگرداندن رنگ طبیعی لثه‌ها کمک کند. از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از گیاهان دارویی مانند مریم گلی، زنجبیل، چای سبز، میخک و داروهایی تجویز شده که در ادامه این مطالب به صورت کامل‌تری به آن‌ها می‌پردازیم.
چرا لثه ها سیاه میشود؟
دلیل سیاه شدن لثه ها چیست؟ سیاه شدن لثه یا پیگمانتاسیون لثه gingival pigmentation، به تغییر رنگ بافت لثه از حالت طبیعی خود به رنگ‌های تیره‌تر، مانند قرمز تیره، خاکستری، سیاه و غیره گفته میشود. این عارضه معمولاً ناشی از تجمع ملانین در بافت لثه است که می‌تواند به صورت لکه‌های مشخص یا به طور یکنواخت در یک ناحیه ایجاد شود. اگرچه تیرگی لثه به خودی خود عموماً نشانه‌ای از بیماری نیست و تنها بر زیبایی لبخند تأثیر می‌گذارد، اما در برخی موارد ممکن است با مشکلات شدیدی همراه باشد که نیاز به مراقبت و درمان فوری داشته باشد.
مطالعه بیشتر: لثه ها به طور طبیعی باید چه رنگی باشند؟
سیاه شدن لثه در اثر چیست؟
تیره شدن لثه نشانه چیست؟ تیره شدن لثه‌ها به دلایل مختلفی بستگی دارد که برخی از آن‌ها ممکن است نگران‌کننده باشد. یکی از دلایل طبیعی تیرگی لثه‌ها، تولید بیش از حد ملانین در بدن است. ملانین، که به عنوان رنگدانه‌ای طبیعی در پوست و مو عمل می‌کند، می‌تواند در برخی افراد به صورت غیرعادی افزایش یابد و منجر به تغییر رنگ لثه‌ها شود و در این مورد جای نگرانی نیست.
اما اگر رنگ لثه‌ها به طور ناگهانی تغییر کند و به صورت لکه‌های سیاه ظاهر شود، این تغییر می‌تواند نشانه‌ای از بروز مشکلات جدی‌تر مثل؛ وجود عفونت یا التهاب باشد. عواملی مانند ژنتیک و عدم بهداشت دهان و دندان به طور مستقیم بر رنگ لثه‌ها تأثیر می‌گذارند.
در حالی که برخی افراد به طور طبیعی لثه‌های تیره‌تری دارند، تغییرات ناگهانی در رنگ می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی چون بیماری‌های لثه‌ای، دیابت نوع دو و حتی اختلالات قلبی باشد. بنابراین، توجه به سلامت لثه‌ها و مشاوره با دندانپزشک در صورت مشاهده تغییرات در رنگ لثه‌ها، اهمیت بسیاری دارد.
علائم سیاه شدن لثه
- خونریزی از لثه
- جدایی بافت لثه از دندان
- لق شدن و افتادن دندان‌ها
- حساس شدن و تورم بافت لثه
- بوی ناخوشایند و طعم بد دهان
- ایجاد هاله سیاه بین دندان و لثه
- التهاب بافت لثه و وجود جرم روی دندان
- تغییر رنگ بافت لثه به خاکستری یا قرمز تیره
دلیل سیاه شدن لثه چیست؟ (14 علت سیاهی لثه و درمان آن)
تیرگی لثه‌ها به عنوان یک مشکل شایع دندانپزشکی، به علت عوامل متخلفی نظیر؛ عادات نادرست مانند سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد قهوه، تأثیر داروهای خاص مانند داروهای ضد مالاریا و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، همچنین بیماری‌هایی مانند دیابت و اختلالات هورمونی رخ می‌دهد. علاوه بر این، ژنتیک نیز نقش مهمی در به وجود آمدن این مشکل دارد، به طوری که برخی افراد به طور طبیعی بیشتر مستعد تیرگی لثه هستند. از دیگر دلایل اصلی سیاه شدن لثه می‌توان به موارد زیر نام برد:
ملانین یا رنگدانه‌ای طبیعی در بدن
ملانین، که به عنوان رنگدانه‌ای طبیعی در بدن شناخته میشود، نقش بسیار مهمی در تعیین رنگ پوست، مو و چشم‌ها ایفا می‌کند. این ماده به تدریج در بافت‌های مختلف بدن تولید میشود و باعث ایجاد تیرگی در لثه‌ها نیز می‌گردد. هر چه مقدار ملانین تولید شده بیشتر باشد، رنگ لثه‌ها نیز تیره‌تر خواهد شد.
بیماری سرطان دهان
سرطان دهان به عنوان یکی از علل جدی سیاهی لثه‌ها، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر در سلامت دهان باشد. این بیماری معمولاً با علائم نگران‌کننده‌ای چون زخم‌های دردناک در نواحی مختلف دهان، لکه‌های سفید غیرمعمول، لق شدن دندان‌ها و ایجاد توده‌های غیرطبیعی همراه است.
همچنین، بیماران ممکن است احساس درد شدید در ناحیه فک یا گوش را تجربه کنند و قورت دادن غذا به سختی انجام شود. در صورت مشاهده چنین نشانه‌هایی، مراجعه به پزشک و تشخیص به موقع می‌تواند در درمان این بیماری و پیشگیری از عوارض جدی‌تر کمک کند.
آدیسون بیماری
آدیسون Addison diseases، اختلالی نادر اما جدی در عملکرد غدد فوق کلیوی است. این بیماری به دلیل نقص در تولید هورمون‌های مهم چون کورتیزول و آلدوسترون، باعث بروز علائمی چون خستگی مفرط و نیاز مداوم به خواب میشود.
بیماران ممکن است با کاهش اشتها و وزن غیرمنتظره روبرو شوند و احساس گرما و تشنگی بیشتری را تجربه کنند. همچنین، یکی از عوارض قابل توجه آن، هایپرپیگمانتاسیون و ایجاد لک‌های تیره بر روی لثه‌هاست که نشانه از اختلالات هورمونی در بدن است.
سندرم پوتز جگرز Peutz–Jeghers syndrome
سندرم پوتز جگرز چیست؟ این سندروم یک اختلال ژنتیکی نادر است که با ظهور لک‌های تیره و متفاوت روی پوست و غشاهای مخاطی، به ویژه در نواحی دهان و لثه، شناخته میشود. این لک‌ها معمولاً در دوران کودکی به وجود می‌آیند و با گذر زمان ممکن است به تدریج کاهش یابند یا ناپدید شوند.
بیماران مبتلا به این سندروم ممکن است با علائمی نظیر لک‌های آبی تیره و قهوه‌ای، تغییر رنگ درون دهان و ایجاد نقاط رنگی روی دست و پا مواجه شوند. همچنین، خطراتی مانند خونریزی داخلی و انسداد روده نیز به عنوان عوارض جانبی این وضعیت مشاهده شده است.
مطالعه بیشتر: بیماری پریودنتال لثه چیست؟(علائم+ راه های درمان)
مصرف داروهای درمان آکنه
سیاهی لثه‌ها می‌تواند به عنوان یک عارضه جانبی ناخواسته از مصرف داروهایی نظیر ماینو ساکلین، که به منظور درمان آکنه تجویز میشود، ظاهر شود. این تغییر رنگ، هرچند ممکن است نگران‌کننده به نظر برسد، اما در بیشتر موارد جایی برای نگرانی وجود ندارد. با مراجعه به متخصص یا دندانپزشک، می‌توان گزینه‌های درمانی متفاوتی را بررسی کرده و در صورت نیاز، دارو را تغییر داد تا به بهبودی وضعیت لثه‌ها دست یافت.
ژنژیویت زخمی نکروزان
ژنژیویت زخمی نکروزان، بیماری وخیم و جدی است که در پی عدم درمان عفونت‌های لثه به وجود می‌آید و یکی از رایج‌ترین نشانه‌های آن تغییر رنگ لثه‌ها به رنگ سیاه است. این بیماری با علائمی چون قرمزی یا بنفش شدن لثه‌ها، افزایش حساسیت و درد شدید همراه است و ممکن است حتی با خونریزی در حین مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، خود را نشان دهد.
بوی بد دهان، التهاب و تورم لثه‌ها، تحلیل بافت لثه و نرم شدن آن نیز از دیگر نشانه‌های این عارضه به شمار می‌روند. عواملی چون عد رعایت بهداشت دهان و دندان، استرس‌های مزمن، تغذیه نادرست و خواب ناکافی می‌توانند ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
آسیب دیدن لثه یکی از علت‌های سیاه شدن لثه
آسیب دبده لثه کخ به دلیل ضربه یا حادثه‌های مختلف رخ می‌دهد و منجر به خونریزی و کبودی میشود. رایج‌ترین دلایل آسیب به لثه شامل زمین خوردن، برخورد فک با اشیاء، استفاده از مسواک‌های سفت، مسواک زدن نادرست، کشیدن محکم نخ دندان و تصادف‌های ورزشی و غیره می‌باشد.
کیست خون آبه
کیست خون آبه، که به عنوان یک عارضه موقتی در ناحیه لثه‌ها شناخته میشود، به طور معمول نتیجه‌ای از صدماتی مانند ضربه یا سقوط است. در این حالت، مایع موجود در کیست ترکیده و خون به داخل آن نفوذ می‌کند، که منجر به تغییر رنگ لثه‌ها به رنگ سیاه میشود. هرچند این وضعیت ممکن است نگران‌کننده به نظر برسد، اما به طور کلی جدی نیست و با یک عمل جراحی سرپایی که توسط دندانپزشک انجام میشود، به راحتی قابل درمان است.
آمالگام در پرکردن دندان
در حین فرآیند پرکردن دندان، ممکن است ذرات فلزی یا آمالگام به لثه‌ها نفوذ کرده و باعث سیاه شدن آن‌ها شوند. این تغییر رنگ، به‌طور معمول نگران‌کننده نیست، زیرا آمالگام به خودی خود ضرری ندارد. با این حال، اگر این وضعیت برای فرد ناخوشایند باشد، می‌تواند از دندانپزشک بخواهد که در زمان پرکردن، از مانع لاستیکی برای جداسازی لثه‌ها و دندان‌ها استفاده کند.
نشانه سیاه شدن لثه با خال گوشتی آبی رنگ
خال آبی نشانه چیست؟ خال‌های گوشتی آبی رنگ، که معمولاً به عنوان ناهنجاری‌های بی‌خطر شناخته می‌شوند، می‌توانند در برخی موارد به عنوان دلیلی از مشکلات پنهان در لثه‌ها ظاهر شوند. این خال‌ها بر اثر تجمع ملانین یا تغییرات عروقی شکل می‌گیرند و در بیشتر موارد هیچ تهدیدی برای سلامتی محسوب نمی‌شوند.
اما اگر اندازه این خال‌ها به تدریج افزایش یابد یا با علائم دیگری مانند التهاب یا خونریزی لثه همراه شود، پزشک ممکن است تصمیم به انجام نمونه‌برداری بگیرد تا از احتمال وجود سرطان یا سایر اختلالات جدی اطمینان حاصل کند. با دیدن این نوع خال حتما به متخصصص مراجعه کنید تا باعث تشخیص زودهنگام و درمان به موقع شود.
آکانتوما دهانی یکی از علت‌های سیاه شدن لثه
آکانتوما دهانی، که به عنوان یک تومور بی‌خطر شناخته میشود، می‌تواند به شکل لکه‌های سیاه در نواحی مختلف دهان نظیر لثه، زبان و داخل لب‌ها ظاهر شود. با مشاهده این تومور حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. نکته مهم این است که آکانتوما دهانی به طور کلی بدون عوارض جدی است و در بسیاری از موارد نیازی به درمان ندارد.
کشیدن سیگار و دخانیات دیگر
مصرف دخانیات مثل سیگار و قلیون، تأثیرات مخربی بر سلامت دهان و دندان دارد که یکی از آن‌ها سیاه شدن لثه است. نیکوتین موجود در سیگار و دخانیات دیگر به طور مستقیم بر عملکرد سلول‌های ملانویسیت تأثیر می‌گذارد و باعث تحریک بیش از حد این سلول‌ها در تولید ملانین میشود. این فرایند نه تنها موجب افزایش رنگدانه‌های تیره در لثه‌ها می‌گردد، بلکه به تدریج به دیگر نواحی دهان مانند گونه‌ها و لب پایین نیز سرایت می‌کند.
سیاه شدن لثه در دوران بارداری
در دوران بارداری، به دلیل حساسیت بیشتر بافت‌های دهانی در این دوره، تغییرات هورمونی و افزایش تجمع باکتری‌ها در دهان می‌تواند باعث التهابات لثه و تیرگی آن شود. این عارضه، ممکن است به راحتی بروز کند. با این حال، با رعایت چند نکته ساده در بهداشت دهان و دندان، می‌توان از بروز سیاهی لثه جلوگیری کرد.
مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ، مسواک زدن روزانه و صحیح، استفاده از دهانشویه‌های مناسب و کشیدن نخ دندان به آرامی بین دندان‌ها، همه از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند سلامت دهان را در دوران بارداری تضمین کنند. همچنین، جرم‌گیری با مشورت دندانپزشک در فواصل زمانی مناسب، می‌تواند به حفظ زیبایی و سلامت لثه‌های مادر، کمک کند.
هماتوم Hematoma و سیاه شدن لثه نوزاد
سیاه شدن لثه‌ها نوزاد یا هماتوم در دوران دندان درآوردن کودک، یک پدیده طبیعی به شمار می‌رود و نشان از رشد دندان‌های شیری کودکان است. هنگامی که دندان‌ها به آرامی از لثه‌های کودک بیرون می‌آیند، ممکن است بافت لثه به طور موقت تغییر رنگ دهد و این تغییر، به عنوان نشانه‌ای از پیشرفت طبیعی این فرآیند باشد. پس از تکمیل رشد دندان‌ها و خروج کامل آن‌ها، بافت لثه دوباره رنگ طبیعی خود را به دست می‌آورد.
روش‌های درمان سیاه شدن لثه دندان
روش‌های بسیاری برای درمان سیاه شدن لثه در دندانپزشکی وجود دارد و انتخاب بهترین گزینه بستگی به شرایط فرد و تشخیص دندانپزشک دارد. یکی از روش‌های متداول، جراحی با اسکالپل است که طی آن بافت تیره لثه به سرعت و به راحتی حذف میشود، هرچند ممکن است عارضه تیرگی دوباره بروز کند. از سوی دیگر، کرایو سرجری با استفاده از سرمای شدید، به انجماد بافت لثه پرداخته و تغییرات قابل توجهی را به وجود می‌آورد. همچنین، دپیگمانتاسیون به عنوان یک راهکار دائمی، با استفاده از لیزر سلول‌های تولید کننده ملانین را مورد هدف قرار می‌دهد و باعث بهبود دائمی رنگ لثه میشود.
در کنار این روش‌ها، پیوند لثه نیز به عنوان روشی موثر برای این درمان شناخته میشود که در آن بخشی از بافت سقف دهان برای پوشاندن نواحی تیره به کار می‌رود. این تکنیک بیشتر به جای حذف تیرگی، به بازسازی بافت لثه پرداخته و زیبایی لبخند را بهبود می‌بخشد.
در نهایت، انتخاب روش مناسب برای درمان سیاهی لثه به نیازهای فردی و شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد. مشاوره با دندانپزشک و بررسی جزئیات هر یک از این روش‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین تصمیم را برای درمان وضعیت لثه‌های خود بگیرید.
آیا پیوند لثه دردناک است؟
از نظر دکتر محمد عاطفت:
معمولا، پیوند لثه با درد متوسط یا حتی کمی همراه است. در طول جراحی، به دلیل استفاده از بی حسی بیمار هیچ دردی را احساس نمی کند. در زمان نقاهت نیز،بیمار ممکن است کمی درد احساس کند که معمولاً با استفاده از داروهای تسکین دهنده مانند ضد التهاب‌ها و داروهای مسکن کنترل میشود.
کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه میشود؟ (بهترین دارو برای سیاهی لثه)
کمبود ویتامین C ممکن است به اختلال در کارکرد لثه‌ها منجر شده و در نهایت موجب تیرگی آن‌ها گردد. همچنین در شرایطی که تیرگی لثه ناشی از عفونت و تکثیر باکتری‌ها باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند راه‌حلی مؤثر برای درمان باشد. با مصرف یک دوره منظم از این داروها، باکتری‌های مضر و عفونت‌های موجود در بافت لثه به تدریج از بین رفته و باعث درمان لثه میشود. در نتیجه، رنگ تیره لثه به تدریج روشن‌تر میشود و سلامت دهان به حالت عادی بازمی‌گردد.
درمان خانگی سیاه شدن لثه
برای رفع سیاهی لثه به‌صورت طبیعی و گیاهی، چندین روش وجود دارد که هر کدام خواص خاصی دارند. این روش‌ها می‌توانند به کاهش التهاب، از بین بردن باکتری‌های مضر و بهبود سلامت لثه‌ها کمک کنند. در ادامه، برخی از بهترین روش‌های درمان سیاهی لثه در خانه شامل:
- لیمو ترش: مالیدن آب لیمو به لثه یا قرقره کردن، به بازسازی و کاهش التهاب لثه کمک می‌کند.
- زنجبیل: زنجبیل به دلیل خاصیت ضد میکروبی و ضد التهابی، باعث کاهش التهاب و بهبود سلامت لثه میشود.
- روغن کنجد: روغن کنجد به دلیل خاصیت سم‌زدایی‌اش، پلاک‌ها و جرم‌ها را از بین می‌برد و به بازگشت رنگ سالم لثه کمک می‌کند.
- چای سبز: مصرف چای سبز به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌های قوی می‌تواند به مبارزه با باکتری‌های مضر که لثه را سیاه می‌کنند، کمک کند.
- میخک: ماساژ دادن برگ‌های میخک روی لثه می‌تواند با خواص ضد باکتری، ضد التهاب و ضد عفونی‌کننده خود، به ترمیم و بازسازی لثه کمک کند.
- روغن اکالیپتوس: این روغن دارای خواص ضد باکتری و ضد التهاب است. استفاده از یک قطره روغن اکالیپتوس به کاهش باکتری‌ها و التهاب لثه کمک می‌کند.
مراقبت و پیشگیری از سیاه شدن لثه‌ها
برای پیشگیری از سیاه شدن لثه‌ها و حفظ سلامت دهان و دندان، می‌توانید با رعایت چند نکته ساده، خطر تیرگی لثه‌ها را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهید:
- ترک سیگار، قلیان و دیگر دخانیات
- هر 3 ماه یکبار مسواک خودرا تعویض کنید تا باکتری‌ها و پلاک‌ها از بین بروند.
- مراجعه مرتب به دندانپزشک برای چکاپ، از بروز مشکلات جدی لثه جلوگیری می‌کند.
- استفاده از دهانشویه‌های ضد باکتری به تمیز نگه‌داشتن دهان و کاهش التهاب لثه کمک می‌کنند.
- استفاده منظم از نخ دندان به پاکسازی فضای بین دندان‌ها کمک کرده و از تجمع پلاک و جرم جلوگیری می‌کند.
- مسواک زدن پس از هر وعده غذایی، باقیمانده غذا و باکتری‌ها را از بین برده و مانع از بروز مشکلات لثه میشود.
- عدم استفاده از نوشیدنی‌های الکلی: الکل نیز می‌تواند به لثه‌ها و دندان‌ها آسیب برساند و موجب تغییر رنگ لثه شود.
- استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید از دندان‌ها محافظت کرده و به کاهش ریسک پوسیدگی و بیماری‌های لثه کمک می‌کنند.
نظرات در مورد علت سیاه شدن لثه زیر دندان روکش شده
سیاه شدن لثه بعد از روکش نی نی سایت
سیاه شدن لثه دندان روکش شده خواهشا هرکی میدونه بیاد
سلام من دوتا از دندونامو روکش کردم ولی لثه این دوتا سیاه شده ،کسی میدونه باید چیکار کنم ؟
اگه دوس نداری لثت سیاه باشه باید روکشو عوض کنی تمام سرامیک بزاری
از نظر شما علت سیاهی لثه و درمان آن چیست؟
سیاهی لثه‌ها هرچند ممکن است نگران کننده باشد، اما در اکثر موارد به عنوان نشانه‌ای از یک مشکل جدی شناخته نمی‌شود. شناسایی علت اصلی این تغییر رنگ و رعایت درمان مناسب، می‌تواند به بهبود وضعیت لثه‌ها و بازگشت به رنگ طبیعی آن‌ها کمک کند. با رعایت بهداشت دهان و دندان، ترک عادات ناپسند و مشاوره منظم با دندانپزشک، افراد می‌توانند از بروز این مشکل جلوگیری کرده و سلامت دهان خود را حفظ کنند.
شما چه از روش‌های دیگری برای درمان تیره شدن لثه استفاده می‌کنید؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
