زمانی که دندانهای خود را از دست میدهید، مشکلات زیادی برای سلامت دهان و سلامت عمومی بدن شما، به وجود میآید. نداشتن دندان در زیبایی لبخند و صورت تاثیر زیادی دارد و اعتماد به نفس فرد را کاهش میدهد. ایمپلنت دندان (Dental implant) یک روش عالی اما پرهزینه برای جایگزین کردن دندانهای از دست رفته شناخته شده است. با کاشت ایمپلنت زیبایی به چهره شما باز میگردد.
با ما همراه باشید تا ایمپلنت دندان را کاملتر به شما عزیزان توضیح دهیم.
ایمپلنت دندان چیست؟
درجواب سوال اینکه ایمپلنت چیست؟ باید گفت: ایمپلنت نام یک قطعه و یک روش درمانی است. در واقع ایمپلنت دندان یک نوع پروتز کاشتنی به جای دندان آسیب دیده است. همانطور که در مطلب بالا بیان شد ایمپلنت دندان یک نوع جایگزینی مناسب برای دندانهای از دست رفته بر اثر پوسیدگی، آسیبدیدگی یا بیماری لثه بهشمار میآید.
ایمپلنت دندان را دقیقاً میتوان همانند دندانهای طبیعی تشبیه کرد و چون به همان اندازه عملکرد خواهند داشت. به طوری که فرد تفاوت آن را با دندانهای طبیعی احساس نمیکند. ایمپلنتها با قرار گرفتن در بافت لثه و زیر استخوان فک مثل یک ریشه دندان طبیعی عمل میکنند. درواقع ایمپلنت دندان همان پیچ فلزی است که درون استخوان قرار میگیرد و پس از گذشت چند ماه به بافت آن پیوند میخورد. این پیچ به نوعی طراحی شده که جسم خارجی تلقی نشود و سازگاری درستی با فک شما خواهد داشت.
کاشت ایمپلنت، از تحلیل رفتن استخوان و لثه جلوگیری میکند و امروزه کاشت ایمپلنت دندان با درصد بالایی به موفقیت میرسد.
تعریف ایمپلنت دندان از نظر متخصص مسعود داودیان
ایمپلنت دندان با ایجاد یک پایه قوی در استخوان فک و یک روکش دندانی، یک دندان را کاملاً مشابه دندان واقعی شبیهسازی میکند. از آنجا که ایمپلنت دندان برخلاف سایر روشهای جایگزینی بیدندانی، از پیچهای داخل فک استفاده میکند در نتیجه استحکام بسیار بیشتری خواهد داشت.
در واقع ایمپلنت نام یک قطعه و یک روش درمانی است که در آن جراح لثه و متخصص ایمپلنت، از فیکسچرهای تیتانیومی استفاده میکنند تا آن را جایگزین ریشه دندان و پایهای برای نصب روکش نمایند. سپس روکشها را روی آن سوار میکنند و میتوانند یک دندان کامل را بازسازی کنند. استفاده از این روش امروزه برای بازیابی قدرت جویدن و زیبایی لبخند بسیار کاربردی است.
نحوه کاشت ایمپلنت دندان
نحوه کاشت ایمپلنت به این صورت خواهد بود که: جراح و متخصص، پایه ای سازگار با بدن انسان با نام فیکسچر در درون استخوان قرار میدهد. بیشتر فیکسچرهای مورد استفاده از جنس تیتانیومی میباشد و تا آن را جایگزین ریشه دندان و پایهای برای نصب روکش نمایند. پس از عمل جراحی کاشت دندان، باید صبر کنید و به مدت 3 تا 9 ماه منتظر بمانید تا روکش نهایی قرار دهید. بعد از این مدت متخصص روکش را روی آن سوار میکند و تا یک دندان کامل را بازسازی شود.
چرا ایمپلنت بهترین روش جایگزین برای کاشت دندان است؟
چون ایمپلنت دارای بالاترین ماندگاری، استحکام و بیشترین شباهت به دندان طبیعی را دارد. البته لازم به ذکر است که ماندگاری و استحکام ایمپلنت، به برند ایمپلنت بستگی دارد.
اجزای تشکیل دهنده ایمپلنت
اجزای ایمپلنت دندان از سه بخش تشکیل شده است و شامل موراد زیر میباشد:
پایه ایمپلنت یا فیکسچر: یکی از مهمترین و اصلیترین قسمتهای اجزای ایمپلنت دندان، پایه ایمپلنت است. پایه ایمپلنت جایگزین ریشه دندان میشود. یعنی در مواردی که ریشه دندان فرد از بین رفته باشد و یا قابلیت خودش را از دست داده باشد، فیکسچر ایمپلنت جایگزین ریشه دندان شده و با ایجاد یک سوراخ در لثه، در استخوان فک جایگذاری میشود تا با استخوان فک جوش خورده و پایه محکمی را برای اتصال روکش ایجاد نماید.
اباتمنت: کانکتور یا اباتمنت یکی دیگر از اجزای مهم ایمپلنت دندان است. قطعهای میانیست که میتواند از جنس تیتانیوم، زیرکونیوم و طلا باشد و به نوعی رابط میان تاج دندان و پایه ایمپلنت است. اباتمنت قابلیت تنظیم زاویه در پایه ایمپلنت را دارد تا ایمپلنت کاشت شده دقیق مشابه دندان طبیعی قرار بگیرد.
روکش: روکش یا پروتز، به اباتمنت و فیکسچر متصل میشود و قسمت نهایی اجزای ایمپلنت است.
انواع جنس ایمپلنت و بهترین جنس ایمپلنت کدام است؟
مواد استفاده شده در ایمپلنتهای دندانی، طبق استانداردهای ISO و ASTM International، از جنسهایی ساخته میشوند که به اصول ایمنی و ماندگاری برای سلامت دهان پایبند هستند.
بهترین جنس ایمپلنت تیتانیوم میباشد. البته از مواد دیگری هم در جنس ایمپلنت استفاده میکنند، مثل:
- آلیاژ طلا
- آلیاژ کبالت
- آلیاژ تیتانیوم
- مواد سرامیکی
همچنین، برای روکش ایمپلنت از دو نوع روکش استفاده میکنند؛ PFM و زیرکونیا. روکش زیرکونیا دارای دوام و استحکام بیشتری نسبت به پوشش PFM است و البته هزینهی بیشتری نیز دارد.
ایمپلنت زیرکونیا (Zirconia)
برخی شرکتها به تحقیق و توسعه ایمپلنتهای بدون فلز از جنس زیرکونیوم پرداختند تا نگرانیهایی که در مورد آلرژیی که به تیتانیوم به وجود آمده بود را برطرف کنند. در ساخت ایمپلنتهای دندانی زیرکونیا از ترکیب دی اکسید زیرکونیوم استفاده میشود. با وجود اینکه زیرکونیا به عنوان سرامیک شناخته میشود، اما حاوی مقادیر کمی از دو فلز هافنیوم و ایتریم است که به بهبود خواص آن کمک میکند. این ترکیب، یک اکسید کریستالی سفید رنگ است که در ساخت پروتزهای دندانی کاربرد زیادی دارد. با استحکام بالا، مقاومت سایشی و شیمیایی فوقالعاده و انطباق بالا با بافتهای استخوانی فک، زیرکونیوم به عنوان یک جایگزین مناسب برای ایمپلنتهای دندان شناخته شده است.
ایمپلنت تیتانیوم (Titanuim)
رایجترین عنصر در ساخت پروتزهای دندانی تیتانیوم است. تیتانیوم دارای وزنی سبک، ضدحساسیت و دارای مقاومت بالاست و از کاربردیترین مواد در ساخت پایه و اباتمنت ایمپلنت دندانی تشکیل شده است. این عنصر سازگاری کاملی با بافت لثه دارد به همین دلیل بدن انسان آن را پس نمیزند و میتواند طبق فرآیندی با بافت استخوانی اطراف خود، ترکیب و آمیخته میشود. ایمپلنتهای دندانی چنان تکیهگاه محکمی هستند که میتوانند علاوه بر یک دندان، استحکام بریج و دندان مصنوعی را نیز حفظ کنند. شکل و ساختار پایه ایمپلنت، شیارهایی بر سطح خود دارد تا حداکثر تماس با سطح استخوان و بیشترین چسبندگی و ثبات را داشته باشند.
مقایسه ایمپلنت تیتانیوم و زیرکونیا
ایمپلنت تیتانیوم یک ایمپلنت قدیمی و تضمین شده است. اما ایمپلنت زیرکونیا، به عنوان یک ایمپلنت جدید شناخته میشود و هنوز موفقیت خود را به طور کامل ثابت نکرده است. با این حال، بسیاری از دندانپزشکان با نتایج ایمپلنت زیرکونیا راضی هستند.
یک مزیت دیگری که زیرکونیا نسبت به تیتانیوم دارد این است که؛ فلزی نیست و بنابراین از خوردگی در امان است. همچنین، با رنگ سفید خود، خطر نمایان شدن فلز در خط لثه را از بین میبرد.
انواع کاشت ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان پیچیدگیهای بسیاری دارد. به طور کلی انواع درمان ایمپلنت شامل موارد زیر می شود:
۱. ایمپلنت یک مرحلهای
در این روش همه چیز در یک مرحله انجام میگیرد اما در صورتی که بافت لثه و استخوان فک اجازه دهد. به طور کاملتر، پس از کاشت پایه ایمپلنت، میتوان پروتز دندان و تاج آن را در یک جلسه نصب کرد. در این روش ایمپلنت دندان، پس از قرارگیری پایه در استخوان فک، بخشی از آن خارج از بافت لثه قرار می گیرد. همانطور که بیان شد این روش تنها یک مرحله جراحی دارد و بعد از بهبودی، نیازی به جراحی دوم برای لثه وجود ندارد و تاج دندان بر روی پایه بیرون آمده قرار میگیرد.
با این که به نظر کاشت راحتی میآید اما باید به این موضوع توجه کرد که ایمپلنت تک مرحلهای ممکن است باعث حساسیت و عوارض ناخوشایندی شود، به ویژه اگر مراحل نصب و کاشت آن به درستی انجام نشود.
۲. ایمپلنت دو مرحلهای
کاشت ایمپلنت در دو مرحله، یکی از محبوبترین روش کاشت ایمپلنت است. مراحل کاشت ایمپلنت دومرحلهای به این صورت استکه؛ ابتدا بافت لثه شکافته شده و سوراخی داخل استخوان فک ایجاد میشود تا پایه ایمپلنت در سوراخ نصب شود. معمولاً در همان جلسه اول پایه ایمپلنت در لثه نصب می شود، بعداز مدتی بیمار استراحت میکند تا پایه کاملاً جوش خورده و همه چیز آماده مرحله دوم شود.
بعداز اینکه پایه جوش خورد وارد مرحله دوم میشوید. در این مرحله مجدداً بافت لثه شکافته شده و تاج و روکش دندان به پایه ایمپلنت متصل میشود.. این روش ایمپلنت اگرچه در دو مرحله انجام میشود، اما ایمنتر است و درصد موفقیت بیشتری نسبت به ایمپلنت تک مرحلهای دارد.
۳. ایمپلنت فوری
ایمپلنت فوری یا Immediate loading implants که اصطلاحاً به آن ایمپلنت یک روزه هم میگویند. این روش از کاشت ایمپنت مناسب کسانی است که در دندان جلویی خود را از دست دادهاند ودر کوتاهترین زمان ممکن نیاز به کاشت ایمپلنت دارند. ایمپلنت فوری دندان یک روش پیشرفته و جدید است که به طور معمول بلافاصله در مدت زمان کوتاهی پس از جراحی استخوان، دندان مصنوعی را روی ایمپلنت نصب میکنند.
البته باید به این نکته توجه کنید که در این روش، اگر شرایط فراهم باشد و دندان پوسیده یا آسیب دیده، بدون مشکل کشیده شود، میتوان هم زمان پایه ایمپلنت را نیز به جای ریشه دندان قرار داد.
ایمپلنت فوری، گزینهای عالی برای جایگزین دندانهای جلویی از دست رفته میباشد با این روش، زیبایی و لبخند زیبای خود را به سرعت به چهرهتان بازمیگردانید.
۴. ایمپلنت لیزری
ایمپلنت لیزری یک روش نوین برای کاشت ایمپلنت دندان، شناخته شده است و کمک شایانی به پزشکان ایمپلنت کرده است. با انجام کاشت لیزری، میزان جراحت به بافت لثه را به حداقل میزان ممکن میرساند و کاشتی با حدالقل خونریزی خواهید داشت. البته این امر بایستی با دقت انجام شود.همچنین کاشت ایمپلنت با لیزر در بهبود سرعت و کاهش درد بسیار مؤثر است و زمان عمل کاشت دندان با لیزر بین 15 تا 30 دقیقه طول میکشد.
در این روش؛ از نور دقیق متمرکز، برای درمان بافتها استفاده میکنند. نور لیزر، دارای طولموج خاصی با قدرت در یک پرتو کوچک باریک مهار میشود و یک نور با شدت بسیار بالا ایجاد میشود. لیزرها دقیق هستند و میتوانند بر روی نواحی ریز تمرکز کنند. از آنها برای جراحیهای بسیار دقیق دندان، بهجای مته یا اسکالپل استفاده میکنند.
در حال حاضر، روش های درمان و جراحی ایمپلنت با استفاده از تکنولوژی لیزر به سرعت در حال گسترش است و توجه زیادی از سوی بیماران و پزشکان را به خود جلب کرده است.
۵. ایمپلنت دیجیتال
ایمپلنت دیجیتال دندان یک روش بدون جراحی در بین متخصصان و بیماران شناخته شده است و یکی از جدیدترین روشهای کاشت دندان به شمار میآید. در این روش از از اسکن های دیجیتالی برای تشخیص محل دقیق ریشه و بالا بردن دقت کار استفاده می شود. در ایمپلنت دیجیتال تمامی اجزای فک و دهان توسط یک نرمافزار سه بعدی ترسیم میشود. به این شکل میتوان عمل جراحی را با حداقل برش و کمترین میزان درد و خونریزی انجام داد.
یکی از مزیتهای این روش نسبت به سایر روشهای ایمپلنت، پایینترین میزان خطا در کاشت ایمپلنت میباشد.
روش ایمپلنت دیجیتال مناسب افرادیست که دارای سن بالا و دچار بیماریهایی مثل فشار خون و بیماریهای قلبی هستند و همچنین برای کسانی که ترس از جراحی و خونریزی دارند نیز گزینه مناسبی خواهد بود.
مزایای ایمپلنت دندان
کاشت ایمپلنت دندان مزایای بسیاری دارد که چندمورد از آن را بیان میکنیم؛
- ثابت بودن ایمپلنت
- راحتتر جویدن غذا
- بهبود وضعیت گفتار
- سرعت کوتاه درمان
- حفظ بافت استخوانی
- افزایش اعتماد به نفس
- جوانتر نشان دادن چهره
- مراقبت از سایر دندان ها
- بازگرداندن زیبایی به چهره
- عدم نیاز به تعویض دورهای
- جلوگیری از رشد باکتریها
- محافظ از لثه در برابر عفونت
- طولانی بدون عمر ایمپلنتها
- مراقبت های اسان بعد جراحی
- طبیعی بودن و ظاهری شبیه به دندانهای اصلی
طول درمان ایمپلنت دندان چقدر است؟
مهمترین عامل موثر بر مدت زمان طول درمان ایمپلنت دندان شامل: وضعیت بیمار و نوع روشی که برای کاشت ایمپلنت کردهاند میباشد. در ادامه به موارد دیگری که نقش تعیین کننده در مدت طول درمان ایمپلنت تاثیرگذارند، میپردازیم.
- نوع ایمپلنت انتخابی
- میزان تراکم استخوانی بیمار
- دقت جراح و متخصص ایمپلنت
- رژیم غذایی و سبک زندگی بیمار
- مدت زمان جوش خوردن پایه ایمپلنت
- نیاز یا عدم نیاز بیمار به عمل پیوند استخوان
- میزان توجه بیمار به وضعیت عمل و انجام رسیدگیهای لازم
- مراقبهایی که بیمار بعداز عمل جراحی خود باید انجام دهد.
- وجود مشکلات دندانی، مثل داشتن عفونت در لثهها یا پوسیدگی دندانها
به طور کلی اگر روش کاشت ایمپلنت از نوع ایمپلنت فوری یا یک روزه باشد، بیمار طول درمان کمتری خواهد داشت، اما اگر فرایند بهصورت معمولی یا با سایر روشهای کاشت ایمپلنت انجام شود، حدوداً از 1 تا 7 ماه بیمار را طول درمان خواهد داشت. بدترین حالت هم زمانی است که بیمار نیاز به عمل جراحی پیوند استخوان داشته باشد. در این صورت بیمار باید یک دوره نقاهت دیگری را هم برای بهبود وضعیت استخوان فک پشت سر بگذارد، که باعث میشود تا به حدود 3 تا 12 ماه نیز طول بکشد.
به این نکته هم باید توجه کنید که در بیشتر کاشتهای ایمپلنت، بیمار پس از کاشت پایه ایمپلنت، نیاز به یک تا دو هفته استراحت دارد تا وضعیت لثه بهبود یابد و آماده اتصال پروتز نهایی شود.
بهترین سن مناسب برای کاشت ایمپلنت دندان
پاسخ سوال اینکه بهترین سن مناسب ایمپلنت دندان، چه سنی است؟ باید در جواب گفت که؛ برای کاشت ایمپلنت دندان نیاز چه بازه زمانی خاصی ندارید و ممکن است کاشت ایمپلنت برای هر بیماری لازم باشد،اما به پیشنهاد بیشتر متخصصان ایمپلنت؛ بهتر است که کسانی که هنوز دوره رشدشان کامل نشده، به سراغ عمل ایمپلنت نروند. چون در این دوره ساختار استخوانی فک همچنان در حال رشد و تغییر است و میتواند روی ظاهر ایمپلنت و کیفیت آن تاثیر مستقیم بگذارد.
علاوه بر نوجوانان، سالخوردگانی هم که دچار مشکلاتی مثل پوکی استخوان یا دیابت هستند، کاشت ایمپلنت توصیه نمیشود. در این افراد ممکن است وضعیت لثه و فک شرایط لازم برای ایمپلنت را نداشته باشد و باعث پس زده شدن ایمپلنت شود.
عوارض و مشکلات ایمپلنت دندان
با اینکه ایمپلنت دندان یک روش نوین و کمخطر است اما اگر مراقبتهای لازم قبل و بعد جراحی انجام نشود و به رژیم غذایی مناسب بعداز جراحی، توسط بیمار توجه نشود، ممکن است بیمار را با عوارضهای شدید ازجمله عفونت و پس زدن ایمپلنت درگیر کند. و حتما باید کاشت ایمپلنت را توسط متخصص ایمپلنت انجام دهید درغیر این صورت خطرات جبران ناپذیری در برخواهد داشت.
در صفحه متخصص ایمپلنت با متخصصان فوق حرفهای در سرتاسر ایران آشنا شوید.
مهمترین عوارض ایمپلنت دندان
- عفونت لثه و فک
- لق شدن ایمپلنت
- عفونت اطراف دندان ایمپلنت
- جدا شدن یا شکستن عاج پروتز
- تورم و التهاب فک در جای ایمپلنت
- ورود پایه ایمپلنت به حفره سینوس
- تورم، التهاب و خونریزی لثه در کوتاهمدت
- دردشدید پس از عمل جراحی به صورت کوتاه مدت
همانطور که بیان شد؛ این عوارض و مشکلات زمانی بیمار را درگیر میکند که رژیم غذایی و مراقبتهای بعداز جراحی را انجام ندهد. همچنین برای پیشگیری از این عوارض بیمار باید از مصرف دخانیات و الکل در مدتی اجتناب کند.
بنابراین حتماً از یک متخصص و باتجربه کمک بگیرد تا کاشت ایمپلنت شما با موفقیت انجام شود و نتیجه بگیرد.
مراقبت از ایمپلنت
بعداز جراحی کاشت ایمپلنت، مراقبت نقش خیلی مهمی در پس نزدن ایمپلنت دارد. ما در مقاله مراقبت قبل و بعد از ایمپلنت به طور کامل در مورد این موضوع صحبت کردهایم. در ادامه به صورت کوتاهی درمورد مراقبت بعداز از ایمپلنت را خواهید دید؛
نحوه مراقبت از ایمپلنت دندان بعد از جراحی
- رعایت بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرید.
- داروهای تجویزی دندانپزشک را به موقع مصرف کنید.
- دستورالعملهای مراقبتی دندانپزشک را جدی بگیرید.
- مراقب ضربات احتمالی و بیرونی به فک و دهان خود باشید.
- از کمپرس آب سرد برای کاهش میزان درد فک و لثه کمک بگیرید.
- تا هشت ساعت پس از عمل جراحی، از شست و شوی دهان اجتناب کنید.
- در هنگام خوردن و آشامیدن مراقب محل کاشت ایمپلنت باشید. سعی کنید از مواد پروتئینی نرم استفاده کنید.
- از استعمال دخانیات پرهیز کنید. مصرف نوشیدنیهای الکلی و حتی نوشابههای گازدار هم در طول درمان مضر است.
با رعایت این موارد؛ میتوانید یک کاشت با نتیجه موفق و طول عمرطولانی داشته باشد.
ماندگاری ایمپلنت دندان
یکی از مهمترین نگرانیهای بیماران مدت ماندگاری ایمپلنت دندان است. لازم به ذکر است که عوامل متعددی در طول عمر ایمپلنت دندان تاثیرگذار است و با رعایت این عوامل طول عمر ماندگاری ایمپلنت خود را تا حدود 20 سال هم میتوانید داشته باشید. به این ترتیب اساسیترین عوامل در ماندگاری کاشت دندان را میتوانبه:
- استقامت استخوانهای فک
- استفاده از برند درجه1 جهانی برای کاشت ایمپلنت دندان
- مهارت و تخصص جراح متخصص در طی عملیات پروسه ایمپلنت گذاری
- مراقبتهای بعد از کاشت دندان به منظور جلوگیری از عفونت لق شدن ایمپلنت دندان
همانطور که گفتیم در صورت داشتن شرایط بالا؛ ماندگاری ایمپلنت دندان به طور میانگین در حدود بیست سال و حتی تا پایان عمر خواهد بود.
چه کسانی نمیتوانند ایمپلنت دندان انجام دهند؟
کاشت ایمپلنت دندان یکی از محبوبترین روش های درمانی در دندانپزشکی است اما متسفانه انجام آن برای گروهی از افراد ممنوع و خطرناک میباشد.
بیمارانی که در دستههای زیر قرار می گیرند، توصیه میشود به سراغ ایمپلنت دندان نروند. مگر اینکه کاملاً زیر نظر متخصص باشند:
- زنان باردار از کاشت ایمپلنت باید خودداری کنند.
- بیمارانی که در سن رشد هستند و هنوز در دوران جوانی و نوجوانی به سر میبرند.
- افراد مبتلا به بیماری های خاص، مثل دیابت یا بیماری های قلبی و عروقی هستند.
- افرادی که درگیر قند کنترل نشده یا همان دیابت هستند نمیتوانند کاشت ایمپلنت را انجام دهند.
- مصرف کنندگان سیگار، دخانیات و نوشیدنیهای الکلی (این افراد زمانی میتوانند کاشت ایمپلنت را انجام دهند که در مدت طولانی از مصرف این موارد خودداری کنند.)
البته باید به این موضوع هم توجه داشت که فرایند درمان ایمپلنت دندان برای تمامی افراد یکسان نیست عمل ایمپلنت دندان. وضعیت لثه و فک بیماران و تراکم استخوانشان نقش مهمی در جوابدهی این عمل خواهد داشت. اگر فرد از این شرایط برخوردار نباشد ابتدا برای بیمار یک طول درمان مجزا تعریف میشود یا حتی ممکن است از عمل پیوند استخوان برای ایمپلنت دندان استفاده شود.
کلام آخر
ایمپلنت دندان مزیتهای بیشتری نسبت به سایر روشهای کاشت دندان دارد و روشهای جدید و مدرن ایمپلنت، باعث محبوبیت آن در بین مراجعین کاشت دندان شده است. همچنین ایمپلنت پایداری و طول عمر بیشتری دارد، چون مستقیم روی لثه نصب میشود، به دندانهای جانبی آسیبی وارد نمیکند، با کاشت ایمپلنت دندان دوباره جوان خواهید شد.
از اینکه تا پایان این مقاله همراه ما بوداید از شما بینهایت سپاس گذاریم. لطفا پیشنهادات و انتقادات خود را با ما در میان بگذارید.