یکی از قطعات مهم در روند کاشت ایمپلنت دندان، فیکسچر ایمپلنت است که به عنوان پایه اصلی، در استخوان فک جای میگیرد. امروزه کاشت ایمپلنت دندان، بهترین راهحل برای جایگزین دندانهای ازدست رفته در میان مردم شناخته شده است. ایمپلنت با عملکردی شبیه به دندانهای اصلی، نقش آنها را تا پایان عمر برای فرد ایفا میکند، به همین دلیل کاشت ایمپلنت در بین مردم، رایجترین کاشت دندان شناخته شده است و روزبهروز در حال افزایش است. ایمپلنت دندان با بهرهگیری از جدیدترین تکنولوژیها و تحقیقات، به شما این امکان را میدهد که دندانهای خود را به راحتی و بدون هیچ عارضهای جایگزین کنید.
بنابراین، آشنایی با اصطلاحات مرتبط با ایمپلنت دندان و تجهیزات مربوط به جراحی های دهان و دندان اهمیت بیشتری یافته است. ایمپلنت دندان به عنوان یکی از روشهای جایگزینی ریشه دندان، به عنوان یک گزینه کامل برای کاشت دندان استفاده میشود.
تجهیزات مورد استفاده برای انجام ایمپلنت و کاشت دندان، به سه بخش اصلی به نامهای اباتمنت، پروتز و فیکسچر ایمپلنت تقسیم میشود و توسط آزمایشگاههای دندانپزشکی در سراسر جهان طراحی میشود. ما در این مقاله از سایت هلو ایمپلنت اطلاعاتی را در خصوص فیکسچر ایمپلنت و انواع آن به اطلاع شما میرسانیم. پس با ما همراه باشید.
فیکسچر ایمپلنت دندان چیست؟
فیکسچر ایمپلنت یا همان پایه ایمپلنت، که در سالهای گذشته به شکل میخ و امروزه به شکل پیچ طراحی شده است، یکی از اجزای مهم و ضروری ایمپلنت میباشد که توسط متخصص و در شرایطی که بیمار تراکم استخوان فک مناسبی داشته باشد، درون استخوان فک، قرار داده میشود. تا بعداز جوش خوردن فیکسچر با استخوان فک، روکش یا تاج دندان را برروی فیکسچر قرارداده شود. این قطعه، به صورت پیچ طراحی و با شیارهای نازک روی سطح، با ابعاد، قطرها و اشکال مختلف بر اساس نیازهای خاص بیماران تولید میشود.
پس در واقع فیکسچر ایمپلنت، که به آن واحد ایمپلنت هم میگویند، بخشی از ایمپلنت دندان است که به طور کامل در استخوان فک قرار میگیرد و به این دلیل در ظاهر دیده نمی شود. فیکسچر از مهمترین بخش کاشت ایمپلنت میباشد.
فیکسچر ایمپلنت، در جنسهای مختلفی مانند: تیتانیوم، وانادیوم، آلومینیوم و ….. تولید میشود. اما رایجترین فیکسچرها از جنس تیتانیوم میباشد.
مزایای مهم فیکسچر ایمپلنت
- سازگاری با بدن
- طول عمر نامحدود
- کاشت سریع و راحت
- سرعت بهبود مناسب
- عدم آسیب به بافت لثه
- بدون عوارض و حساسیت
- جلوگیری از تحلیل استخوان فک
- عدم رساندن آسیب به دندانهای مجاور
جنس فیکسچر ایمپلنت
جنس فیکسچر ایمپلنت از اهمیت بالایی برای کاشت ایمپلنت برخوردار است و در صورت عدم سازگاری جنس بدنه و داخل ایمپلنت با استخوان فک و بافت لثه، خطر ایجاد عفونت لثه، التهاب، درد و …. وجود دارد، فیکسچرهای ایمپلنت از دو ماده تیتانیوم یا زیر کونیوم ساخته میشوند. این دوماده با بدن سازگاری دارد و از بروز عوارض خطرآفرینی جلوگیری میکند.
فیکسچر تیتانیومی چیست؟
تیتانیوم چیست؟ تیتانیوم یک نوع فلز بسیار محکمی است، این آلیاژ، سازگاری و تطابق بسیار بالایی با بدن انسان دارد. به این دلیل به راحتی میتواند به استخوان فک جوش بخورد.
استفاده از فلز تیتانیوم در ساخت فیکسچر ایمپلنت بسیار رایج است. در اکثر موارد، فیکسچرهای ایمپلنت از این فلز ساخته میشوند. چون آلیاژ تیتانیوم یکی از بهترین گزینهها برای ساخت تجهیزات دندانی است، زیرا بسیار مقاوم بوده و توسط بدن انسان، پذیرفته میشود. علاوه بر این، به راحتی میتواند به استخوان فک جوش بخورد و همچنین از لحاظ قیمت اقتصادیتر است.
یکی از مهمترین مزیتهای فیکسچر تیتانیوم، سازگاری بسیار زیاد این آلیاژ با بدن انسان است و به دلیل برخورداری از ویژگیهایی مانند نارسایی، مقاومت بالا در برابر خوردگی و مطابقت با ph بدن است.
ویژگیهای فیکسچر تیتانیومی
- راحتی
- سبک بودن
- قیمت مناسب
- عدم ایجاد حساسیت
- سازگاری با استخوان
فیکسچر زیرکونیوم
فیکسچر زیرکونیا، این فیکسچر با جنس بلوری است. ایمپلنتهای زیرکونیا به عنوان ایمپلنتهای بدون فلز شناخته میشوند. این نوع فیکسچر اگرچه قدرت تیتانیوم را ندارد، اما در بسیاری از موارد استفاده میشود. این ماده اخیراً وارد دنیای دندانپزشکی شده است و مناسب برای افرادی است که حساسیتی به فلزات دارند به دلیل نگرانیهای بیشتر در مورد حضور جیوه در برخی مواد پرکننده دندان، برخی بیماران ترجیح میدهند که هیچ ترمیم فلزی یا حاوی فلزی در دهان خود نداشته باشند. استفاده از تیتانیوم برای آنها مناسب نیست. همچنین از سلامت لثه و دهان در ایمپلنت زیرکونیا مطمئن باشید، زیرا به دلیل نارسایی این نوع ایمپلنت، احتمال چسبیدن باکتریها به سطح آن کاهش میابد.
ویژگیهای فیکسچر زیرکونیومی
- گران
- ماندگاری بالا
- بهبودی کوتاه
- استحکام فوقالعاده
- توانایی پیوند سریع با استخوان
ویژگی های فیکسچر
فیکسچرهای ایمپلنت با اندازه های مختلفی که از نظر ارتفاع، قطر برای نیاز بیماران ساخته شدهاند، فیکسچر به عنوان یک پیچ سازگار با دهان انسان محسوب میشوند که دارای مشخصات مهمی میباشد که در این جا به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
ساختار فیکسچر
همانطور که بیان شد، متخصصان از فیکسچر تیتانیومی بیشتر برای کاشت ایمپلنت استفاده میکنند. در برخی اوقات از تیتانیوم خالص در ساخت آن استفاده میشود ولی در مواقعی برای افزایش مقاومت و استحکام بیشتر، فلزات دیگری مثل آلومینیوم و یا وانادیوم با آن ترکیب میشود.
بافت سطح فیکسچر
در فیکسچرهای فلزی، سطح آنها یا کاملا صاف است یا یک بافت غلافی بر روی آن قرار گیرد تا سطح میکروسکوپیک آن را منظم نگه دارد. این بافت منظم باعث افزایش ارتباط سطحی بین ایمپلنت و استخوان میشود.
شکل فیکسچر ایمپلنت
امروزه، فیکسچرهای ایمپلنت به دو شکل استوانه ای و مخروطی عرضه میشوند. اما ایمپلنتهای مخروطی به دلیل ثبات بیشتر و راحتی کار، در بین جراحان مورد توجه بیشتری قرار دارند. این نوع فیکسچرها همیشه به این صورت نبودهاند و تحولات زیادی را پشت سر گذاشتهاند تا به شکل فعلی خود درآمده باشند.
جلوگیری از تحلیل استخوان
وقتی جای دندان کشیده شده را جایگزین نمیکنیم، استخوان فک،کوچک میشود. و باعث بروز مشکل به دندانهای مجاور می شود. در اخر دندانها حرکت میکنند و از جای خود خارج شوند.
کاشت ایمپلنت علاوه بر مزیت زیبایی، پایه ایمپلنت باعث تحریک استخوان و در نتیجه جلوگیری از تخریب آن میشود. با جایگزینی دندان از دست رفته، صورت کمتر فرو رفته و جوانتر به نظر میرسد.
عدم آسیب به دندان های مجاور
برخلاف استفاده از بریج دندانی که ممکن است باعث ضعف و آسیب پذیری دندانهای مجاور شود، ایمپلنت دندانی کاملا مستقل و بدون هیچ تاثیری منفی برروی دندانهای مجاور است.
طول عمر نامحدود
معمولا فیکسچر ایمپلنت میتواند برای همیشه در دهان شما باقی بماند. اما ممکن است، تاج دندان را بعداز چند سال تعویض نمایید.
رزوه یا شیار ایمپلنت (Thread)
طراحی یک فیکسچر ایمپلنت بر حسب شرکت سازنده آن متفاوت و شامل موارد متنوعی از جمله:
- شکل رزوهها
- عمق رزوهها
- و فاصله رزوهها از یکدیگر است.
رزوه ها در افزایشثبات اولیه فیکسچر را تاثیر دارند و هر چه عمیقتر و تعدادشان بیشتر باشد سطح تماس بالاتری را برای ایمپلنت و استخوان اطراف فراهم میکنند.
روی بدنه فیکسچر، شیارهای ظریفی برای جوش خوردن عمیقتر استخوان فک و ایمپلنت طراحی شده است و البته شکل شیارهای همه فیکسچرها یکسان نیست و شرکتهای بر اساس شرایط خاص فک و لثه بیماران مختلف، فیکسچرهایی با شیارهای متفاوت از نظر شکل، عمق و فاصله از یکدیگر تولید میکنند.
از نظر شکل رزوهها به ۴ دسته کلی تقسیم میشوند :
- مربعی
- باترس
- مخروطی
- باترس معکوس
هر یک از این رزوهها دارای مزایا و معایبی هستند و هر شرکت فیکسچرها را بر اساس سلیقه طراحان و متخصصان طراحی کردند و از آنها در انواع ایمپلنت استفاده میکند. باید به یاد داشت که هیچ یک از این رزوهها در مقایسه با دیگری مزیت برتری ندارد.
کاربرد فیکسچر ایمپلنت
همان طور که اشاره شد فیکسچر ایمپلنت مهمترین قطعه در پروسهی ایمپلنت دندان محسوب میشود و در واقع نقش ریشه را برای دندان مصنوعی ایفا میکند. فیکسچر ایمپلنت و کاور اسکرو در مرحلهی اول ایمپلنت مورد استفاده قرار میگیرند. در هنگام انجام جراحی، فیکسچر درون حفرهی دندانی که کشیده شده است قرار میگیرد.
درصورت نبود حفره ی دندانی مناسب، دندانپزشک با دریل یک حفره در داخل استخوان فک ایجاد کرده و فیکسچر را داخل آن قرار می دهد. سپس با کاور اسکرو روی آن پوشانده شده و بر روی لثه بخیه زده می شود.
مدت زمان لازم برای جوش خوردن فیکسچر به استخوان فک، حدود 5 ماه برای فک بالا و 3 ماه برای فک پایین است. ضمن این که به دلیل تماس مستقیمی که این قطعه با استخوان فک و لثه دارد در تولید آن از ماشین های CNC که ضریب دقت بالایی دارند استفاده می شود.
فیکسچرهای سایز 3.5 میلی متر در قطر وجود دارند که در نواحی که استخوان باریک تری داریم مورد استفاده قرار میگیرند. البته باید در این قطر کم کیفیت آلیاژ فیکسچر عالی باشد تا نشکند. از جمله برندهای بسیار باکیفیت کره ای، در قطر 3.5 میلی متر برند f&b کره جنوبی و برند آستم می باشد.
انتخاب فیکسچر ایمپلنت
عوامل مهمی که در این انتخاب تعیین نوع فیکسچر نقش دارند، مهمترین آنها شکل و ساختار استخوان فک است. بنابراین، انتخاب دقیق آن اهمیت بسیاری دارد زیرا تاثیر زیادی بر ریسک و نتیجه کاشت دندانی خواهد داشت.
طراحی شکل ظاهری و ابعاد فیکسچر به وسیله یک متخصص ایمپلنت طراحی شده و لازم به ذکر است که انواع مختلف پوشش فیکسچر کاملا متفاوت هستند و بر اساس ترجیحات بیمار و البته بودجه مورد نظر انتخاب میشوند.
چگونه یک فیکسچر ایمپلنت مناسب انتخاب کنیم؟
بیمار بایستی یک متخصص ایمپلنت حرفهای را برای عمل خود انتخاب کند و متخصص، برند فیکسچر را برای بیمار انتخاب میکند.
انتخاب فیکسچر مناسب برای موفقیت در فرایند ایمپلنت دندانها بسیار اهمیت دارد. این مسئله بر عهده دندانپزشک شما است و او با انجام مراحل مختلف و انجام آزمایشات لازم، بهترین فیکسچر برای ایمپلنت دندانهای شما را پیشنهاد خواهد داد. با توجه به شرایط دهان و دندانهای شما، او تصمیم میگیرد که کدام فیکسچر مناسبتر و ایدهآلتر برای ایمپلنت شما است.
مراحل انتخاب فیکسچر توسط دندانپزشک
- تجسم پروتز نهایی روی فیکسچر
- تعیین سایز دقیق ایمپلنت بر اساس فک و لثه
- مشخص کردن تعداد دندانهای جایگزینی با پروتز
- معاینه میزان تراکم استخوان در محل کاشت فیکسچر
- انتخاب بهترین قطر فیکسچر با بررسی عکس رادیولوژی و معاینه
- در مورد سایز فیکسچر ایمپلنت میتوان گفت که فیکسچر 18 میلیمتری متداولترین سایز آن است.
نحوه کاشت و استفاده از فیکسچر ایمپلنت
کاشت فیکسچر در استخوان فک و جوش خوردن آن با استخوان، میتوان درصد موفقیت ایمپلنت نقش به سزایی دارد.
متخصص بعداز اینکه تراکم استخوان بیمار را تایید کرد، جراحی را شروع میکند و فیکسچر را درون استخوان فک قرار میدهد. فیکسچر ایمپلنت، قطعه اولیهای است که وارد ساختار فک میشود و سایر قطعات را به هم متصل میکند. در ابتدا، متخصص یا جراح دهان و دندان، با بیحسی موضعی، یک سوراخ کوچک در استخوان فک ایجاد میکند و سپس فیکسچر را در آن قرار میدهد.
برای انجام کاشت ایمپلنت دندان، ابتدا لثه جراحی میشود تا به استخوان دسترسی پیدا کند. سپس در استخوان سوراخهایی حفر میشود تا فیکسچر به عنوان ریشه دندان در آن قرار گیرد. در این روند از تزریق موضعی برای کاهش درد استفاده میشود. پس از انجام این مراحل اصلی، بهبودی به سرعت آغاز میشود و نیاز به حدود دو هفته تا دو ماه زمان دارد تا ایمپلنت به خوبی در استخوان جا بیفتد و جوش خورده و بهبود یابد.
همچنین ممکن است برای جلوگیری از هرگونه مشکلات، یک پروتز موقت بر روی پست ایمپلنت قرار داده شود. دلیل این اقدام نیز این است که باید یک مدتی بگذرد تا ایمپلنت با استخوان فک جوش بخورد، تا ایمپلنت به درستی متصل شود. سپس سایر قطعات ایمپلنت بر روی فیکسچر نصب میشوند.
مراقبتهای بعداز فیکسچر ایمپلنت
همانطور که انتخاب صحیح فیکسچر و داشتن یک جراح یا دندانپزشک با تخصص و تجربه بالا برای کاشت فیکسچر در استخوان فک بسیار مهم است، مراقبت دقیق از فیکسچر پس از عمل نیز برای سرعت بخشیدن به فرآیند درمان ایمپلنت بسیار اهمیت دارد. پس از اینکه ایمپلنت دندان خود را در لثه قرار دادید، حتما برای حفظ و بهبود و کاهش دوران نقاهت، از آن مراقبت کنید. همچنین باید به یاد داشته باشید که هر عمل جراحی نیاز به زمان و توجه دارد تا بهبود یابد. اگر به مراقبتهای بعداز فیکسچر دقت نکنید، باعث ایجاد عوارض خطرناکی می شود.
رعایت نکات مراقبتی پس از کاشت فیکسچر
در مقاله سایت هلوایمپلنت در مورد مراقبتهای بعداز جراحی ایمپلنت به طور کامل توضیح دادیم و لازماست بدانید که یکی از اولین اقدامات به عنوان مراقبتهای پس از کاشت فیکسچر، استفاده از کمپرس یخ برای کاهش التهاب و درد استفاده کنید. احتمال خونریزی تا 24 ساعت طبیعی است، پس نگران نباشید و یک گاز استریل را با فشار دندان به محل خون ریزی محکم کنید. همچنین میتوانید از داروهای ضد درد برای تسکین دردتان کمک بگیرید.
تا چندهفته از مصرف سیگار و الکل اجتناب کنید.
به این نکته توجه داشته باشید: در صورتی که پس از 3 روز، خونریزی و درد غیرقابل تحمل بود، حتماً با پزشک خود مراجعه کنید.
در روز اول بهتر است از مسواک زدن خودداری کنید و پس از آن نیز از مسواک نرم برای شستوشوی دهان یا از دهانشویه استفاده کنید.
توصیه میکنیم 2 الی 3 روز اول هیچ فعالیت بدنی شدیدی نداشته باشید، از ورزش و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. دوران نقاهت را به آرامی سپری کنید تا فیکسچر از محل خود خارج نشود.
از رژیم غذایی مناسب را بعداز عمل پیروی کنید. بهتر است از نوشیدن مایعات گرم و خوردن غذاهای گرم خودداری کنید تا انعقاد خون به خوبی انجام شود. غذاهای نرم و خنک مانند بستنی یا سوپ خنک به بهبود ناحیه جراحی شده کمک میکند.
7 نکته مهم برای مراقبت از فیکسچر ایمپلنت
- داشتن استراحت و خواب کافی
- محافظت از لثه در برابر ضربه و آسیب
- دوری از موقعیتهای پرتنش و اضطرابزا
- عدم دستکاری محل قرارگیری فیکسچر در لثه
- دهانشویه با مخلوط آب و نمک جهت ضد عفونی
- از آنتیبیوتیک برای جلوگیری از عفونت، استفاده کنید.
- پرهیز از خوردن خوراکیهای سفت مثل ته دیگ و آبنبات
عوارض و خطرات عدم مراقبت از فیکسچر ایمپلنت
توجه نکردن به نکات مراقبت از فیکچسر که در مطالب بالا به صورت جزئی بیان کردیم، میتواند عوارض خطرناکی برای شما همراه داشته باشد. از جمله مهمترین این عوارض میتوان به عفونت لثه اشاره کرد. به طور کلی در صورت بیتوجهی ممکن است عوارض زیر به وجود میآید:
- عفونت ایمپلنت
- خونریزی شدید
- ایجاد درد شدید
- ورم و التهاب لثه
- سردرد و درد فک
- مشکلات سینوسی
- شل شدن پایه ایمپلنت
- عوارض آلرژیک و حساسیت
طول عمر فیکسچر
متخصصان و پزشکان با توجه به تحقیقای که بر طول عمر فیکسچر داشتند به این نتیجه رسیدند که، قسمتهای فیکسچر و اباتمنت دندان ماندگاری بالایی دارند. چرا که مستقیماً در استخوان فک قرار میگیرد و از طریق فرآیندی به نام استئواینتگراسیون (osseointegration) با بافت استخوانی اطراف بعداز مدت 2 تا 8 هفته، پیوند مییابند. بههمین دلیل، ایمپلنت میتواند بهعنوان یک دندان مصنوعی ثابت با طول عمر بالا عمل کند.
قیمت فیکسچر ایمپلنت
هزینه فیکسچر در حوزه دندانپزشکی متفاوت است و عوامل مختلفی در هزینه فیکسچر تاثیر دارد و قیمت ثابتی برای فیکسچرها در دندانپزشکی وجود ندارد. برخی از این عوامل به شرح ذیل است؛
عوامل تاثیرگذار بر قیمت فیکسچر
- نوع فیکسچر
- جنس، کیفیت
- قطر، اندازه، ارتفاع
- استحکام فیکسچر
- مواد به کار رفته درتولید آن
- شرکت تولید کننده و کشور سازنده فیکسچر
- دستمزد جراح بابت کاشت فیکسچر در استخوان فک
کلام پایانی
در این مقاله از هلو ایمپلنت در مورد فیکسچر ایپلنت دندان مطلبی را بیان کردیم و دانستیم که استفاده از فیکسچر ایمپلنت در جراحی دندان از اهمیت بالایی برخوردار است چون فیکسچر در درصد موفقیت ایمپلنت تاثیر به سزایی دارد در ابتدا، فیکسچر داخل استخوان لثه قرار میگیرد و اگر جراح دندانپزشک ماهر کافی برای کاشت فیکسچر نداشته باشد و یا بیمار به درستی از آن مراقبت نکند، ممکن است مشکلات و عوارضی برای بیمار به وجود آورد.
ما در این مقاله از سایت هلو ایمپلنت سعی کردیم تا شما را با این قطعه، ویژگی ها، نحوه کاشت و استفاده، انواع فیکسچر ایمپلنت و نکات دیگری در خصوص آن آشنا کنیم. امیدواریم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید. همچنین میتوانید برای اطلاع از بهترین متخصص ایمپلنت در تهران و دیگر شهرهای کشور، به مقالات دیگر هلو ایمپلنت مراجعه کنید.